المپیک ریو از صفر تا صد

المپیک سی و یکم با همه شیرینیا و تلخی هاش تموم شد و مشعل این بازیا در ریو خاموش شد تا همه از امروز واسه المپیک بعدی در توکیو منتظر بشینن. ریو ۲۰۱۶ در کنار همه مشکلات بزرگ و کوچیک و ریز و بزرگ مثل همه دوران قبلی المپیک اتفاقات زیادی در دل خود داشت. اتفاقاتی که واسه اولین بار اتفاق افتاد و نام المپیک ریو رو جاودانه کرد.
ریز و درشتایی که معجونی از اشک و لبخند، شادی و غم، موفقیت و شکست، فریاد و سکوت بود. در این میونه بعضی نام خود رو به تاریخ سنجاق کردن و با یه مشت مدال خوشرنگ برزیل رو ترک کردن و یه سریای دیگه با سری افکنده و چهره ای رنگ پریده با ریو وداع کردن تا مثل همیشه برد و باخت در کنار هم یه تصویر بی همتا رو واسه المپیک شکل دهد. پدیده ای که برنده و بازنده رو در کنار هم قرار میده و منشور اصلی اون صلح و دوستی اقوام فارغ از دین، نژاد، سیاست، پول، جغرافیا و رنگه. مرور مهمترین اتفاقات ریو بازتابنده تموم این حقیقت هستن؛ حقیقتی که میلیاردها نفر درزمان ۲ هفته تماشاگر اون بودن.

رعد و برق، بزرگترین همه تاریخ

اوسین بولت مطمئنا بزرگترین ستاره دوومیدانی سرعت همه دوران تاریخه. ستاره ای که در ریو بازم خوش درخشید و به راه و روش دو المپیک قبلی تونست همه مدالای دوی سرعت رو از اون خود کنه تا رکوردی جاودانه رو در دوومیدانی خلق کرده باشه. باحال اینکه رعد و برق در آخرین المپیک زندگی اش آشکارا کندتر و کم رمق تر از همیشه بود و رکوردهای خوبی رو کسب نکرد اما بازم اونقدر توانا و متفاوت بود که تونست قهرمون قهرمانان شه.
بولت با اینکه در این دوره موفق به خلق رکورد وقتی خاصی نشد اما فاصله اون با ورزشکاران حریف اونقدر زیاده که هیچکی به گرد پایش هم نرسید.

ایشون در حالی موفق به فتح سه مدال طلا در ریو ۲۰۱۶ شد که بدترین رکوردهای خود رو در سه المپیکی که در اون شرکت کرده بود، ثبت کرده. بهترین رکورد بولت در دو ۱۰۰ متر واسه المپیک لندنه که با رکورد ۹٫۶۳ موفق به به دست آوردن مدال طلا شد.
هم اینکه بولت در دو ۴ در ۱۰۰ متر با رسیدن به رکورد ۸٫۷ ثانیه بهترین رکورد خود رو ثبت کرد تا نشون بده در لندن بهترین روزای خود رو سپری کرده. البته بولت بهترین رکورد خود در دو ۲۰۰ متر رو در المپیک ۲۰۰۸ پکن به ثبت رسونده تا در ریو ۲۰۱۶ بی اینکه در روزای خوب خود قرار داشته باشه، بازم در کسب طلا هت تریک کنه.

بولت که محبوب ترین ورزشکار حاضر در ریو حساب می شد، در آخر این برد بزرگ، جشنی مفصل داشت و هواداران حاضر در ورزشگاه المپیک رو با شادی منحصر به فردش خوشحال کرد.
بالاترین درجه کار اون جایی بود که پرچم برزیل رو دور تنش پیچید تا صدای تشویقا به دورترین نقطه آسمون برسه.

بولت در هر سه مسابقه فینال ۱۰۰ متر، ۲۰۰ متر و ۴ در ۱۰۰ متر با فاصله از رقبا گذشت و تصویر لبخند اون در فینال صدمتر تبدیل به عکس تاریخی این دوره از المپیک می شه.
اون در آخر مسابقه اش اعلام کرد در سطح ورزشکارایی مثل پله و محمدعلیه. چهره هایی که مشابه اونا در تاریخ وجود نداره. بولت درباره نهمین طلای المپیکی اش گفت: من فقط می خوام به عنوان یکی از بزرگترینا به یاد بیام. در تموم دوران ورزشی و زندگی ام کار کردم و امیدوارم مردم منو به عنوان یکی از آدمایی که کار بزرگی در ورزش انجام داد به خاطر بیارن.

اون درباره اینکه به چه دلیل در این دوره از رقابتا رکوردی رو نشکسته، گفت: رکوردها واسه من مهم نیس با اینکه من واقعا دوست داشتم رکورد ۲۰۰ متر رو بزنم و واسه انجام همین ماموریت به اینجا اومده بودم. در مسابقه آخر، ۴ در ۱۰۰ متر فقط می خواستم طلا ببریم که این اتفاق افتاد. اون بعد وارد بخش هیجان انگیز صحبت هاش شد.
بولت که قبلا هم نشون داده بود از مقایسه خود با بهترینای تاریخ ترسی نداره، گفت: چیز دیگری واسه انجام دادن باقی نمونده. من به همه دنیا ثابت کردم که بزرگترین ام. این دلیلیه که به خاطر اون به این تصمیم رسیدم که دیگه در المپیکی شرکت نکنم. این آخرین المپیک من بود چون چیز بیشتری واسه اثبات باقی نمونده. این آخرین قدم به جلو بود، آخرین قدم به سمت جایی که بزرگترینایی مثل پله و محمدعلی هستن.

آخرین سوال از بولت مقایسه اون با باب مارلی اسطوره موسیقی و مهمترین چهره تاریخ جامائیکا بود. بولت گفت: من آدمی نیستم که در این باره حرف بزنم اما اگه باب مارلی زنده بود حتما ترانه ای واسه من می ساخت که عنوانش این بود: «بزرگترین همه تاریخ».

افسانه کوسه ماهی طلایی

کوسه ماهی بالتیموری در ریو وداعی باشکوه با دنیای قهرمانی داشت. ستاره ای که با ۱۸ مدال طلای المپیک پای به ریو گذاشت و با ۵ طلای دیگه و یه مدال نقره رکورد عالی و دست نیافتنی ۲۳ طلای المپیک رو ثبت کرد.
رکورد عالی که بعید به نظر می رسه کسی بتونه اونو بشکنه.

فلپس با ۲۸ مدال در المپیک که ۵ مدال طلا و ۱ نقره اون واسه ریوه، از دنیای شنا خداحافظی کرد.
۱۶ ساله که فشنگ بالتیموری آمریکا همه رکوردا رو شکسته س. اون در ۱۵ سالگی و در المپیک سیدنی کار خود رو شروع کرد و به جوون ترین شناگر تاریخ آمریکا تبدیل شد.
۶۴ رقابت و ۷٫۳ مایل شنا در المپیک، پایان کار بزرگترین شناگر تاریخ در ۳۱ سالگی بود. تلاشی غیرقابل تصور واسه گرفتن این تعداد مدال لازمه. داستان حضور اون در المپیک ریو بسیار عجیب و پر تب و تاب بود.

بر خلاف درخشش روتین در لندن ۲۰۱۲، شکست باور نکردنی در فینال ۲۰۰ متر پروانه برابر چاد لکلوس، در یکی از دیدنی ترین نبردهای تاریخ شنا، باعث شد تا تردیدا در مورد فلپس شروع شه.
نخبه آمریکایی اما خود حجت رو تموم کرد و پس از المپیک ۲۰۱۲ به طور رسمی از شنای حرفه ای انصراف کرد.
با این حال دنیا بسیار خوشبخت بود که فلپس عزمشو جزم کرد به دلیل انگیزه های شخصی و اثبات دوباره شخصیت منحصر به فرد خود، در آوریل ۲۰۱۴ برگشتی دوباره به دنیای حرفه ای داشته باشه. با این حال بازگشتش خیلی خوش یمن نبود. اون دوباره به دلیل پدیده DUI از اردوی آمریکا واسه رقابتای جهانی روسیه ۲۰۱۵ کنار گذاشته شد.
جایی که بسیاری پایانی تلخ واسه فلپس متصور شدن.

با این حال اون قدرتمندانه تر در رقابتای انتخابی المپیک برگشت و موفق شد با نمایشی خیره کننده آمریکا رو واسه حضور دوباره در المپیک راضی کنه.
این اولین بار نبود که فلپس از اشتباهاتش درس می گرفت. اون در فوریه ۲۰۰۹ هم به دلیل رسوایی ماری جوونا، تا مرز نابودی پیش رفت اما اون زمان هم نشون داد استاد برگشت از شرایط بحرانیه.

ریو ۲۰۱۶ ابعاد متفاوتی از نخبه آمریکایی نشون داد. جایی که پس از کسب یکی از طلاهایش، به میان جمعیت رفت تا شادی اش رو با همسر، مادر و بچه کوچکش با چشمانی اشک بار به اشتراک بزاره. اشکش روی سکو پس از به دست آوردن مدال طلای ۲۰۰ متر جداسازی نشده، خوشحالیای معنادارش درون آب با حرکات با معنی دست و صحبتای متفاوتش دور و بر صلح، نبود مرز بندی دنیا و اینکه اون نماینده ملل جور واجور واسه صلح جهانی در المپیکه، همه و همه ابعادی منحصر به فرد و کمتر دیده شده از فردی رو به نمایش گذاشت که قبل از این رسواییای مختلفی رو در طول دوران حرفه ایش به وجود آورده.

جبران عقب موندگی آمریکا در ۱۰۰ متر پروانه فینال ۴ در ۱۰۰ متر جداسازی نشده، آخرین پرده از نمایش حرفه ای فردی بود که ۲۳ طلای المپیک و ۲۶ طلای رقابتای قهرمانی جهان در کارنامه داره.
رکوردی اعجاب انگیز و باور نکردنی که واسه تکرارش شاید سالای زیادی سپری می شه.
فلپس به طور غیر رسمی با چشمانی اشک بار در شب تاریخی ریودوژانیرو ۲۰۱۶، از دنیای حرفه ای واسه بار دوم خداحافظی کرد.

خداحافظی که این بار بدون برگشت میشه.

ریو ۲۰۱۶ بر خلاف اینکه ۸ طلای پکن رو واسه فلپس به همراه نداشت، اما چیزایی که به دست آورده در کل عجیب بود. جایی که فلپس تونست نشون بده بدون کوچیک ترین شک و تردیدی در میان بهترین ورزشکاران تاریخ از دید فنی، شخصیتی و اخلاقی قرار داره.
تماشای درخشش مایکل فلپس در ریو ۲۰۱۶ تو روزهایی که هنوز هیچ بهبودی در وضعیت میشائیل شوماخر دیده نمی شه و راجر فدرر هم به پایان روزای حرفه ایش نزدیک و نزدیک تر می شه، باعث افتخار علاقه مندان به ورزشه. ایشون بر خلاف تموم حواشیای دوران حرفه ایش در ریو نشون داد که می تونه در ردیف بهترین ورزشکاران تاریخ در ابعاد جورواجور قرار گیرد و این از همه مدالای طلا گوناگونش با ارزش تره.

ستاره با حجاب

ابتهاج محمد؛ مهمترین چهره کاروان آمریکا. چهره ای حتی مهمتر از مایکل فلپس و بقیه مدال آوران آمریکایی. اولین ورزشکار محجبه تاریخ آمریکا که به مدال هم رسید تا اتفاقی فقط در المپیک ثبت شه.
برگزاری بازیای المپیک هر چهار سال یک بار بهترین‌های ورزش جهان رو در دهکده‌ای دور هم جمع می‌کنه. در این گردهمایی ورزشی تماشاگر حضور ورزشکاران جور واجور با رنگ، نژاد و عقاید جور واجور هستیم. با این حال کمتر کسی توقع داشت که در کاروان ورزشی ایالات متحده یک بانوی محجبه هم حضور داشته باشه. این ورزشکار که متولد نیوجرسیه، از ۱۳ سالگی شمشیربازی رو شروع کرد.
خونواده اون دوست داشتن دخترشون در ورزشی باشه که قوانین اون با قوانین اسلام هم خوانی داشته باشه و دخترشون بتونه با پوشش اسلامی در اون شرکت کنه.

ابتهاج محمد، ملی پوش شمشیربازی آمریکا که علاوه بر سیاهپوست بودنش، نوع پوشش اون نیز همیشه در کانون توجهات قرار می گرفت. ابتهاج که در سال‌های اخیر همیشه با حجاب اسلامی در تورنمنت‌های جور واجور به میدان رفته این بار با کسب سهمیه المپیک پا به این بازیا گذاشت تا یک بار دیگر تواناییهایش رو ثابت کنه.
ابتهاج محمد در سال ۲۰۱۲ در آستانه صعود به بازی‌های المپیک لندن بود ولی با یه اختلاف از رسیدن به این رقابتا بازماند. حالا بعد از گذشت چهار سال این ورزشکار آمریکایی به اولین زن آمریکایی تبدیل شد که با حجاب در بازی‌های المپیک ظاهر شد.

در این بین بیشتر از اینکه کارکرد اون در المپیک توجه همه رو به خود جلب کنه، این حجاب اسلامی بوده که ابتهاج محمد رو سوژه رسانه‌ها کرده بود. با این وجود اون در بخش تیمی هم تونست یه مدال باارزش برنز رو به دست بیاره تا این حضور تنها رویایی شه.
در رقابت‌های شمشیربازی بازی‌های المپیک ریو در بخش سابر تیمی در بخش زنان و در مسابقه رده‌بندی تیم آمریکا که ابتهاج محمد هم در اون حضور داشت تونست با برتری برابر ایتالیا به مدال برنز برسه و اینطوری این ورزشکار محجبه مسلمون به اولین ورزشکار محجبه تاریخ آمریکا در المپیک تبدیل شد که تونسته در بخش تیمی روی سکوی پخش مدال بره.

ابتهاج محمد ۳۰ ساله درباره این موضوع گفت: این حضور من در بازی‌های المپیک از اون نظر مهمه که بعضیا فکر میکنن زنان مسلمون با حجاب اسلامی نمی تونن به دستاورهایی که بقیه می‌رسند؛ برسن. واسه خودم، خونواده و دوستان و جامعه اسلامی خوشحالم که تونستم با این شرایط جواز حضور در بازیای المپیک رو بدست آورم.

سریعترین، قویترین و بالاترین

منشور المپیک روی سه ویژگی بنا نهاده شده.

سریع ترین، قویترین و بالاترین. از همین رو مدال این سه عنوان ارزشی دوبرابر و اون طرف همه مدالا داره.
طلای پرش با نیزه، دوی ۱۰۰ متر و دسته فوق سنگین وزنه برداری سه مدال مهم هر المپیک هستن که به دارندگان اون لقب و صفت بالاترین، سریع ترین و قوی ترین مرد رو معنی می کنه.
تیاگو داسیلوا برزیلی در پرش با نیزه المپیک با شکستن رکورد این بازیا بالاتر از رینو لاوینی فرانسوی پرید و به مدال طلا رسید. اون رکورد ۶ متر و ۳ سانتی متر رو به جا گذاشت تا لقب بالاترین مرد رو به دست آورد.

اوسین بولت قهرمون افسانه ای دوهای سرعت جهان در فینال دوی ۱۰۰ متر موفق شد با زمان ۹٫۸۱ از خط پایان عبور کرد و با پشت سرگذاشتن حریفان سومین مدال طلای دوی ۱۰۰ متر خود رو در المپیکا به دست آورد و واسه سومین بار سریعترین مرد المپیک لقب بگیره. در دسته فوق سنگین وزنه برداری هم که بهداد سلیمی حضور داشت، لاشا تالاخادزه از گرجستان موفق شد به مدال طلا برسه. اون با شکستن رکورد کل المپیک و جهان به مقام قهرمانی رسید و عنوان قوی ترین مرد المپیک رو از ایران گرفت و به خود اختصاص داد.

جوانترین و پیرترین مدالیستا

در المپیک یکی از فانتزیا جوانترین و سن بالا ترین مدال آوران هستن که رکوردهای تنها رو به نام خود ثبت می کنن. در المپیک ریو هم سن بالا ترین و جوانترین مدالیستا فاصله ۴ دهه ای با همدیگه دارن.

کیان رن با به دست آوردن مدال طلا در شیرجه جوانترین قهرمون المپیک ریو لقب گرفت. رن هم اینکه سومین ورزشکار جوونی شد که در این رشته مدال طلا کسب کرده. قبل از این مارجری گسترینک آمریکایی در المپیک برلین ۱۹۳۶ و فو مینکیسا چینی در بارسلونا ۱۹۹۲ با ۱۳ سال سن قهرمون شیرجه شدن. ایشون با به دست آوردن مدال طلا به عنوان جوانترین ورزشکار قهرمون این بازیا شناخته شد.
عضو تیم شیرجه تیم چین با ۱۵ سال و ۱۸۰ روز این عنوان رو به خود اختصاص داد.

با این وجود، گائوریکا سینگ که با داشتن ۱۳ سال و ۲۵۸ روز سن، جوون‌ترین ورزشکار حاضر در مسابقات المپیک بود. این شناگر زن متولد نپال که با حضور در ماده ۱۰۰ متر کرال پشت کارش رو در مسابقات المپیک شروع کرد.
سال ۲۰۱۵ در نپال زمین لرزه سنگینی اتفاق افتاد و بیشتر از ۹ هزار نفر جون خود رو از دست دادن. اما گائوریکا و خونواده‌اش جون سالم به در بردن. اونم به خاطر بودن یه میز سفت در منزل‌ که همه زیر اون پناه گرفته بودن.

خوب اسکلتون یه اسب سوار بریتانیایی لقب سن بالا ترین برنده مدال طلای المپیک ریو ۲۰۱۶ رو به خود اختصاص داده. خوب اسکلتون ۵۸ ساله در رشته پرش با اسب با کمترین زمان و بدون هیچ خطایی اول شد و مدال طلا رو برد. بعد از اونم سانتاگو لاین قایقران آرژانتینی یه سال بعد از درگیری با مریضی سرطان نام خود رو به عنوان سن بالا‌ترین برنده طلا در ریو ثبت کرد.

اون این رقابت رو به همراه سیسیلا کارنازا فتح کرد.

این قایقران ۵۴ساله در سال گذشته ریه خود رو به تیغ جراحان سپرده بود اما در آخر یه سال بعد، اون بود که نام خود رو واسه همیشه در تاریخ المپیک ثبت کرد.

پرافتخار ترین‌ها

در المپیک تابستانه ریو ۲۰۱۶ هم مانند دوران گذشته بودن ورزشکارایی که کل مدالهای طلای اونا از خیلی از کشورای حاضر در مسابقات بیشتر بود. مدال آورانی که کاروان ورزشی کشورشون با تکیه بر درخشش اونا بر بالاترین جایگاه جدول مدال آور ترین کشورها تکیه زده و موفقیت خود رو مدیون پرورش اینجور استعدادهایی می دونه. مایکل فلپس شناگر آمریکایی با کسب ۵ مدال طلا و یه نقره در بالاترین جایگاه این فهرست قرار داره و رتبه های دوم و سوم هم در اختیار هموطنان اونه. کیتی لدکی شناگر زنیه که در این المپیک با ثبت رکوردهایی عجیب یکی از شگفتیای ریو بود و با ۴ طلا و یه نقره در رتبه دوم ایستاد. سایمون بایلز که پرچم دار کاروان آمریکا در روز اختتامیه هم بود با ۱۹ سال سن و کسب ۴ طلا و یه برنز در رتبه سوم قرار داره تا این سه ورزشکار با کسب ۱۳ مدال طلا نزدیک به نصف مدالای طلای آمریکا رو کسب کرده باشن.

نفر چهارم این لیست هم یه شناگر مجارستانیه. کاتینکا هوسژو با ۳ طلا و یه نقره در رده چهارم قرار داره تا تنها مدال نقره اون، هوسژو رو با ورزشکاران رتبه پنجم جدا کرده باشه. اوسین بولت جاماییکایی در دوومیدانی، جیسون کنی از بریتانیا در دوچرخه سواری، دانوتا کوژاک مجار در قایقرانی کانو و رایان مرفی دیگه شناگر آمریکا باهم با کسب ۳ مدال طلا در رتبه پنجم این جدول قرار دارن.

نکته خیلی مهم اینه که نفرات پنجم این جدول رده بندی پس از پایان روز پانزدهم ریو ۲۰۱۶ اگه به صورت تکی در این مسابقات شرکت می کردن با کسب رتبه بیست و ششم، بالاتر از کشورهایی مانند سوئد، آفریقای جنوبی، لهستان، بلژیک، سوئیس و چیزای دیگه ای به جز اینا می ایستادند.

رکوردهایی که فرو ریخت

شکستن رکوردها همیشه یکی از ویژگیای المپیکه. رکوردهایی که فرو می ریزن و مرتب پیشرفت پیدا می کنن. در المپیک ریو هم مثل همیشه تعداد زیادی رکورد فرو ریخت.

در این دوره از بازی‌ها ۶۵ رکورد المپیک جابه‌جا شد که ورزشکارایی از کره جنوبی، چین، بریتانیا، ویتنام، مجارستان، آمریکا، سوئد، ایتالیا، تایلند، ژاپن، آلمان، قزاقستان، کانادا روسیه، اتیوپی، سنگاپور، نیوزیلند، دانمارک، آفریقای جنوبی، لهستان، ازبکستان، برزیل، گرجستان، کنیا و اوکراین رکورد جدیدی رو به خودی خود در رشته‌های جور واجور ثبت کردن.

در میان رکوردشکنان دو ایرونی هم حضور داره.

کیانوش رستمی که در دسته ۸۵ کیلوگرم وزنه‌ورداری به مقام قهرمانی رسید، موفق شد رکورد کل این دسته رو به ۳۹۶ کیلوگرم پیشرفت بده. در دسته فوق سنگین هم بهداد سلیمی تونست رکورد جدیدی رو در یکضرب ثبت کنه هر چند که با ناداوری از مدال المپیک بازماند.

بازندهای بزرگ

در المپیک ریو مثل همه دوران گذشته مسلخ بعضی از بزرگان بود و بعضی از ستاره های دانه بزرگ ناکامان بزرگ این رقابتا لقب گرفتن. از کانگ هی در تنیس روی میز گرفته تا بریتانیا در گلف و جردن باروفس آمریکایی و حمید سوریان در کشتی و البته بهداد سلیمی در وزنه برداری اما مطمئنا بزرگترین بازنده ریو از تنیس اومد.

مهمترین ستاره شکست خورده المپیک نواک جوکوویچ بود. تنیسور شماره یه جهان مقابل خوان مارتین دل‌پوترو در همون دور اول شکست خورد و با چشمون اشکبار از المپیک وداع کرد.
نوله در این دیدار تسلیم تاکتیک درست حریفی شد که در مسابقات تنیس به عشق حضور و لذت شرکت می‌کنه. جوکوویچ که از مهمترین قهرمون‌های ورزش جهان حساب می‌شه، در مسابقه‌ای که تکرار دیدار رده‌بندی مسابقات المپیک در دوره قبلی بود به دل پوترو باخت. با اینکه ممکنه در هر مسابقه‌ دیگری حریف خود رو شکست بده. حریفی که از شکست مرد شماره یه تنیس جهان، اونقدرا هم خوشحال نبود!